Aptos và Sui là các nền tảng hợp đồng thông minh có khả năng mở rộng tuyệt vời. Cả hai đều sử dụng ngôn ngữ Move, ban đầu được phát triển cho dự án Meta của Diem. Anh em hãy cùng CryptoViet so sánh về công nghệ và hiệu suất của 2 dự án này nhé!!!
Aptos và Sui là gì?
Aptos và Sui đều là các blockchains L1 và là những nền tảng hợp đồng thông minh mới. Điều này có nghĩa là các dApp khác nhau (DEX, wallet, games,…) có thể được xây dựng 2 platform này giống như trên Ethereum, Binance Smart Chain, Solana, Avalanche, Near,…
Trong khi Diem được cho là một permissioned network, Sui và Aptos là decentralized and permissionless, vì vậy bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào mạng lưới với tư cách là người xác thực. Aptos và Sui có chung tầm nhìn đó là mang lại một mạng lưới blockchain phục vụ hàng tỷ người dùng.
Điểm chung của Aptos và Sui
Vì vướng mắc về pháp lý với các cơ quan chính phủ, vào tháng 01/2022 Facebook đã từ bỏ dự án Diem. Từ đó, đội ngũ dự án Diem đã tách ra làm 2 dự án Aptos và Sui.
Đội ngũ dự án
Aptos
Aptos blockchain được quản lý bởi Aptos Labs, dẫn đầu bởi hai cựu giám đốc điều hành của Diem:
- Mo Shaikh: Một nhà sáng lập kỳ cựu và chuyên gia về mở rộng quy mô doanh nghiệp, ông đã lãnh đạo bộ phận quan hệ đối tác chiến lược tại Novi (Meta) và thậm chí đã phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos.
- Avery Ching (CTO): Cựu kỹ sư phần mềm chính tại Novi. Trước đó ông từng làm việc tại Facebook và Yahoo.
Vào tháng 07/2022, Aptos đã huy động được 150 triệu đô la từ các nhà đầu tư như FTX Ventures, a16z (Andreessen Horowitz), Jump Crypto và Multicoin Capital. Điều này diễn ra sau vòng tài trợ 200 triệu đô la vào tháng 3, trong đó a16z và Multicoin cũng tham gia, cùng với Tiger Capital, Katie Haun,…
Sui
Sui được tạo ra bởi Mysten Labs, cũng có trụ sở tại California. Các nhân vật quan trọng trong nhóm bao gồm bốn cựu thành viên nhóm Meta / Novi:
- Evan Cheng (CEO): Cựu Giám đốc R&D tại Novi và Giám đốc Kỹ thuật tại Facebook trước đó.
- Adeniyi Abiodun (CPO): Trước đây là Trưởng nhóm Sản phẩm tại Novi, Trưởng phòng Sản phẩm tại Vmware.
- Sam Blackshear (CTO): Trước đây là Kỹ sư chính tại Novi.
- George Danezis: Nhà khoa học trưởng – giáo sư về Kỹ thuật bảo mật và quyền riêng tư tại Đại học College London và là nhà khoa học nghiên cứu trước đây tại Facebook / Novi.
Mysten Labs được hỗ trợ bởi Andreessen Horowitz (a16z), Redpoint, Coinbase Ventures, Electric Capital và một số nhà đầu tư khác. Vào tháng 12/2021, dự án này đã thu hút được 36 triệu đô la trong vòng tài trợ Series A. Kể từ tháng 08/2022, Sui đang cố gắng huy động thêm 200 triệu đô la trong vòng Series B.
Ngôn ngữ lập trình Move
Cả Sui và Aptos đều sử dụng chung ngôn ngữ lập trình Move được phát triển cho Diem. Trong khi Aptos sử dụng ngôn ngữ Move gốc thì Sui đã chuyển sang phiên bản “Sui Move” của riêng họ. Diem là một dự án blockchain được hỗ trợ bởi Meta (Facebook), đầu tiên dự án này được gọi là Libra và sau đó được đổi tên thành Diem. Ngoài ra, Meta cũng đã thử nghiệm một ví có tên Novi nhưng cuối cùng đã bán dự án cho ngân hàng tiền điện tử Silvergate vào tháng 01/2022.
Move là một ngôn ngữ rất an toàn và hiệu quả giúp các nhà phát triển tránh được nhiều lỗi mã hóa có thể dẫn đến việc khai thác lỗ hỏng. Thêm vào đó, Move VM đã được ra đời như một giải pháp thay thế cho Máy ảo Ethereum – một môi trường an toàn để chạy các hợp đồng thông minh.
Điểm khác nhau giữa Aptos và Sui
Consensus (sự đồng thuận)
Đồng thuận là một cơ chế cho phép các node blockchain (trình xác thực) đi đến thỏa thuận về tính hợp lệ của các giao dịch trong khối. Cốt lõi của cả Aptos và Sui đều sử dụng thuật toán đồng thuận được gọi là Byzantine Fault Tolerance (BFT). Ưu điểm của nó là ngay cả khi một phần ba trình xác thực không hoạt động hoặc bị kiểm soát bởi các tác nhân xấu thì mạng vẫn có thể hoạt động bình thường. Tuy nhiên, Aptos và Sui vẫn có những cái tiến riêng trên thuật toán đồng thuận này.
Aptos
Aptos dựa trên phiên bản nâng cao của sự đồng thuận BFT được gọi là HotStuff. Nó đã được Diem sửa đổi để tạo ra DiemBFT và Aptos đã cải tiến thêm nó với tên AptosBFT . Hotstuff mang những đặc điểm chính sau:
- Trong HotStuff, có một người lãnh đạo đề xuất một khối mới và những người xác nhận còn lại bỏ phiếu cho nó.
- Vì tất cả những người xác nhận đều giao tiếp với người lãnh đạo, nên tổng số tin nhắn được gửi đi trong mỗi vòng thấp hơn nhiều so với việc những người xác nhận tự giao tiếp với nhau.
- Khi tất cả mọi người đồng ý rằng một khối là hợp lệ, nó sẽ trở thành cuối cùng – xác nhận cuối cùng nhanh chóng này là lợi thế chính của Aptos so với các blockchain khác, trong đó thời gian xác nhận cuối cùng của BSC mất 30 giây hoặc Solana mất thêm khoảng 6 giây.
- Người lãnh đạo thay đổi theo mỗi vòng bỏ phiếu, với một người lãnh đạo mới được chọn theo cách ngẫu nhiên có thể xác minh được.
- Người lãnh đạo có thể làm việc trên nhiều khối cùng một lúc (một khối trong giai đoạn Pre-Commit, một khối khác trong giai đoạn Commit, v.v.) – điều này được gọi là pipelining.
Sui
Thuật toán đồng thuận được sử dụng cho Sui có tên là Narwhal và Tusk . Nó được phát triển bởi một số nhà nghiên cứu tại Mysten Labs và Aptos Labs.
Narwhal là mô-đun mempool, nó đảm bảo rằng dữ liệu giao dịch luôn có sẵn. Nó cũng có thể được sử dụng riêng (không có Tusk) với các công cụ đồng thuận khác, chẳng hạn như HotStuff hoặc Cosmos ‘Ignite. Kiến trúc của Narwhal là của DAG, nhiều phần tử của nó được liên kết với nhau như một mạng lưới chứ không giống như kiến trúc chuỗi hiện tại. (Kiến trúc Narwhal được sử dụng cho các giao dịch đơn giản)
Tusk là mô-đun đồng thuận đặt hàng các giao dịch (orders the transactions) được gửi đi để có sự đồng thuận (kiến trúc Tusk được sử dụng cho các giao dịch phức tạp).
Trong khuôn khổ bài viết này mình sẽ không nói quá sâu về mặt kỹ thuật. Anh em có thể hiểu đơn giản là Narwhal và Tusk cho phép mỗi trình xác thực xử lý nhiều giao dịch hơn trong một đơn vị thời gian, kiến trúc của Sui có nhiều cải tiến về tốc độ so với đa số các blockchain hiện tại.
Tốc độ xử lý giao dịch
Aptos
Cả hai blockchain Sui và Aptos đều có tốc độ giao dịch nhanh chóng và khả năng mở rộng tuyệt vời. Aptos có thể xử lý 130.000 tps (kết quả này đạt được trong quá trình kiểm tra tốc độ). Ngoài ra, sự đóng góp của công cụ thực thi song song Block-STM có thể giúp con số này lên 160.000 tps, dưới đây mình mô tả các công cụ giúp Aptos có tốc độ nhanh như vậy:
- Parallel transaction execution: Nếu có vấn đề với việc xác thực, một hoạt động sẽ được thực hiện lại cùng với những hoạt động phụ thuộc vào nó.
- State sync: Đây là một giao thức cho phép non-validator tham gia xác minh và đồng bộ hóa dữ liệu trên toàn bộ chuỗi khối.
- Lazy commit: Tất cả các hoạt động trong một khối được cam kết hàng loạt.
- Collaborative scheduling: Thực hiện giao dịch được lên lịch để sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả.
Sui
Đối với Sui, đội ngũ dự án này tuyên bố TPS của họ có khả năng “vô hạn”. Khi tải mạng tăng lên, các node chính của Sui có thể thêm một loạt node phụ để tạo một mạng nhỏ và thực hiện nhiều giao dịch hơn.
Trong một thử nghiệm gần đây, một node duy nhất chạy trên Macbook Pro với 8 lõi đã xử lý 120.000 giao dịch mỗi giây. Tuy nhiên, kết quả phụ thuộc nhiều vào loại giao dịch, trong thử nghiệm này, một người dùng đã gửi mã thông báo đến 100 địa chỉ khác nhau bằng một chữ ký. Khi kiểm tra lại với loại giao dịch khác, ta thực hiện chuyển từng lần đến một người nhận duy nhất, cùng một node chỉ có thể thực thi 20.000 TPS. Việc mở rộng quy mô theo chiều ngang của Sui là nhờ vào mô hình đồng thuận của nó, trong đó các giao dịch đơn giản không yêu cầu sự đồng thuận toàn cầu.
Đây chỉ là số liệu trong quá trình testnet, thông lượng thực tế cần phải được kiểm chứng trong một thời gian dài sau mainnet.
Lời kết
Trên đây là so sánh về mặt kỹ thuật của 2 dự án sẽ làm mưa làm gió trên thị trường trong thời gian sắp tới. Về cơ bản mình nhận thấy mức độ scale hệ sinh thái của Aptos tốt hơn nhiều so với Sui, một phần là do Sui đang trong thời gian đầu của quá trình testnet, kiểm tra các chức năng của mạng. Tuy nhiên mình nhận thấy Aptos đang được định giá khá cao và khó có khả năng bùng nổ mạnh mẽ về giá trong giai đoạn downtrend này. Anh em có thể xem thêm tóm tắt so sánh Aptos và Sui trong ảnh bên dưới.
Trả lời